بررسی سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جرم توهین به مقدسات

در عصر حاضری که شعار هم زیستی مسالمت آمیز و زندگی توام با تکریم و احترام به شأن و منزلت همنوع، همواره مورد ستایش بوده و ابنای بشر برای دست یابی به آرمان شهر خود در پی آن بوده اند، یکی از مسائلی که امروزه به چالشی بزرگ حتی در عرصه نظام بین الملل تبدیل گشته است، موضوع «توهین به مقدسات» می باشد. در طول تاریخ حیات بشریت، در هر دوره و زمانه ای همواره بودند و هستند کسانی که منافع خویش را در توهین، تمسخر و هتک حرمت ارزش ها، مقدسات و باورهای اعتقادی کسان دیگر می یابند. در روزگار ما نیز این موضوع همچنان ادامه داشته است بلکه چه بسا می توان گفت به واسطه ی پیشرفت تکنولوژی و ظهور ابزار نوین ارتباطی، به شکل وسیع تر و جهت دارتری نمود پیدا کرده است که همین امر به واسطه آثار و تبعات گسترده آن، لزوم نگاه مجدد به چرایی حدوث چنین رخدادهایی و واکاوی راهکارهای حقوقی و قانونی مقابله با آن را پیش روی ما قرار می دهد. در این میان بحث آزادی بیان نیز که خود به عنوان حقی بشری و یکی از دستاوردهای شکوهمند برای نوع بشر محسوب می گردد، وارد موضوع مورد بررسی ما خواهد شد چراکه امروزه آزادی بیان دست مایه ای شده است برای برخی افراد تا با سوء استفاده از آن به حریم مقدسات و باورهای ارزشی دین داران تجاوز نمایند؛ بی توجه به آنکه توهین به مقدسات صرف نظر از آنکه در چارچوب آزادی بیان نمی گنجد، به خودی خود نقض حقوق و ارزش های انسانی نیز محسوب می گردد که می تواند صلح و امنیت جامعه را نیز به مخاطره اندازد. در همین راستا در این پایان نامه ضمن بررسی ابعاد مختلف پدیدارشناختی مقوله ی توهین به مقدسات و به چالش کشانیدن مسئله رواداری توهین به مقدسات در لوای تعبیر موسع از حق آزادی بیان، به تحلیل و تبیین نظام سیاست جنایی تقنینی ایران و تدبّر و چاره اندیشی مقنن در بحث مقابله با این پدیده پرداخته شده است. براساس مباحث مطروحه در این پژوهش مشخص گردید که قانون گذار ایرانی در سطوح مختلف تقنینی خود، به فراخور مورد پاسخ های واکنشی و سرکوبگرانه و همچنین پاسخ های کنشی و پیشگیرانه ای را در مورد این اقدام هنجارشکنانه و نامقبول در نظام ایدئولوژیکی خود مقرر داشته است به گونه ای که با بررسی این شبکه های پاسخ دهی به جرم، می توان نتیجه گرفت که براساس نوع ساختار سیاسی و فرهنگی نظام و مدل اقتدارگرای سیاست جنایی اتخاذی خود، به شدت با پدیده «توهین به مقدسات» برخورد می نماید.